BANKA ve KREDİ KARTI SUÇLARI
En çok bilinen bilişim suçlarından biri de “Banka ve Kredi Kartı Dolandırıcılığı”dır. Banka ve Kredi Kartı dolandırıcılığı çeşitli şekillerde işlenebilir. Kişilerin internet bankacılığı şifreleri ele geçirilerek veya şifreleri kırılarak bu tür dolandırıcılık suçları işlenebildiği gibi kredi kartı bilgileri ele geçirilerek yada kredi kartı sahte olarak üretilerek bu suç işlenebilir. Bu suçun oluşması için kişinin rızası dışında kişinin bilgilerinin ele geçirilmesi gerekir. Kişi bilgilerini kullanması amacıyla bir başkasına veriyorsa bu suç oluşmayacaktır. Mail order yoluyla gönderilen bilgilerin amacı dışında kullanılması ise her ne kadar kişinin rızası ile bilgiler gönderilmiş olsa da suç teşkil edecektir.
Bu suç 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda 245 madde de düzenlenmiştir. Bu maddenin metni aşağıdaki şekliyle kanunda yer almaktadır.
“BANKA VEYA KREDİ KARTLARININ KÖTÜYE KULLANILMASI
Madde 245 – (Değişik madde: 29/06/2005-5377 S.K./27.mad)
(1) Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçiren veya elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası olmaksızın bunu kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar sağlarsa, üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) Başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(3) Sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(4) Birinci fıkrada yer alan suçun;
a) Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin,
b) Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlâtlığın,
c) Aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin,
Zararına olarak işlenmesi hâlinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz.
(5) (Ek fıkra: 06/12/2006 – 5560 S.K.11.md) Birinci fıkra kapsamına giren fiillerle ilgili olarak bu Kanunun malvarlığına karşı suçlara ilişkin etkin pişmanlık hükümleri uygulanır.”
Bu maddenin yorumunu yapacak olursak;
245/1 fıkrasında; Banka ve kredi kartının ele geçiriliş yolu anlatılmıştır. Kanun burada geniş bir çerçeve çizerek “Her Ne Suretle Olursa Olsun” ibaresi ile Banka veya Kredi kartı bilgilerinin her türlü ele geçirilişi suç sayılmıştır. Bunun tek istisnası ise kişinin rızası olarak kanun metninde ifade edilmiştir. Burada dikkat edilmesi bir kavram da “elinde bulunduran kişi”dir. Yani kredi kartını teslim ile görevli kişiler bu kartı teslim etmeyipte bu kartla alışveriş yapsalar veya internet üzerinden bu kart bilgilerini kullanarak zarar meydana getirseler sorumlu olacaklardır. “Kartın Kendisine Verilmesi Gereken Kişi” de burada şikâyetçi olabilecektir. Bu fıkra da önemli olarak gördüğüm diğer bir ibare ise “Kendisine veya Başkasına Yarar Sağlama”dır. Bu ifade ile anlatılmak istenen bu kartın kullanımından dolayı bir zarar meydana gelmesidir. Eğer kişi kredi kartı bilgilerini çalmış ama bunu kullanamadan yakalanmış ise bu suçtan yargılanmayacaktır. Kişi bunu kullanmayı denemiş ama kart limiti v.s nedenlerden dolayı yapamamışsa bu sefer suç “teşebbüs” aşamasında kalmış olacaktır. Bu tür bir eylemin cezası ise 3 ile 6 yıl arasında hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası olarak fıkrada belirtilmiştir. Burada seçenekli bir yaptırım söz konusu değildir. İki ceza da bir arada uygulanacaktır.
245/2 fıkrasında; Başka birine ait banka hesabına ait sahte banka veya kredi kartı üretmekte suç sayılmıştır. Burada suç sayılan eylemler sadece üretmekle kısıtlanmamış bunu satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi de bu suçu işlemiş kabul edilmiştir. Kişinin bu kredi kartının sahte olduğunu bilmemesi durumunda KAST unsuru ortadan kalktığı için ceza verilmeyecektir. Fakat dikkat edilmesi gereken durum suçun oluşması için herhangi bir zarar aranmamaktadır. Kişi kredi kartını sahte olarak ürettiği an bu suçu işlemiş sayılır. Suçun bu fıkradaki şekliyle işlenmesi durumunda 3-7 yıl arası hapis ve onbin güne kadar adli para cezası verilecektir.
245/3 fıkrasında; 245/2 de belirtilen suçun zarar oluşturması durumunda verilecek ceza anlatılmaktadır. Sahte Banka veya kredi kartı ile kendisine yada başkasına yarar sağlayan kişi 4-8 yıl arası hapis cezasına çarptırılacak ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacaktır.
245/4 fıkrası a,b ve c bendinde; suçun ceza gerektirmediği özel haller sayılmıştır. Burada dikkat edilmesi gereken konu fıkra kapsamında kalan kişilerin bu eylemleri TCK 245/1 uyarınca suç olarak görülmese bile başka TCK’da bulunan farklı maddeler uyarınca suç sayılabilecektir.
245/5 fıkrasında; ise 2006 tarihinde yapılan ekleme ile Malvarlığına karşı işlenen suçlardaki etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanacağı eklenmiştir.
KANUN GEREKÇESİ
MADDE 245.– Madde, banka veya kredi kartlarının hukuka aykırı olarak kullanılması suretiyle bankaların veya kredi sahiplerinin zarara sokulmasını, bu yolla çıkar sağlanmasını önlemek ve failleri cezalandırmak amacıyla kaleme alınmıştır.
Banka kartı, bankanın kurduğu sisteme hukuka uygun olarak girmeyi sağlamaktadır. Bu kart, saptanan ve kart sahibince bilinen bir numara marifetiyle, banka görevlisinin yardımı olmadan, kart sahibinin kendi hesabından para çekmesini sağlamaktadır.
Kredi kartları ise, banka ile kendisine kart verilen kişi arasında yapılmış bir sözleşme gereğince, kişinin bankanın belirli koşullarla sağladığı kredi olanağını kullanmasını sağlayan araçtır.
İşte bu kartların kötüye kullanılmaları, söz konusu maddede suç olarak tanımlanmıştır.
Maddeye göre, aşağıdaki şekillerde gerçekleştirilen hareketler bu suçu oluşturmaktadır:
1. Başkasına ait bir banka veya kredi kartının, her ne suretle olursa olsun ele geçirilmesinden sonra, sahibinin rızası bulunmaksızın kullanılması veya kullandırttırılması ve bu suretle failin kendisine veya başkasına haksız yarar sağlaması.
2. Aynı fiilin, aynı koşullarla sahibine verilmesi gereken bir banka veya kredi kartının bunu elinde bulunduran kimse tarafından kullanılması veya kullandırttırılması; söz gelimi kartı sahibine vermekle görevli banka memurunun kartı kendi veya başkası yararına kullanması.
Aslında hırsızlık, dolandırıcılık, güveni kötüye kullanma ve sahtecilik suçlarının ratio legis’lerinin tümünü de içeren bu fiillerin, duraksamaları ve içtihat farklılıklarını önlemek amacıyla, bağımsız suç hâline getirilmeleri uygun görülmüştür.
Maddenin ikinci fıkrasına göre; birinci fıkrada belirtilen fiillerin, oluşturulmuş sahte bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle işlenmesi, daha ağır ceza ile cezalandırılmayı gerektirmektedir. Ancak, bu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmedilebilmesi için, fiilin daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmaması gerekir.
Avukat Arif BALTACI
